VMware Dosya Uzantıları: Sanal Makinelerin Temel Yapı Taşları

VMware, sanallaştırma alanında en yaygın kullanılan platformlardan biridir. Bir VMware sanal makinesi (VM), gerçekte birden fazla dosyadan oluşan sanal bir sistemdir. Her dosya, VM’in farklı bir bileşenini (disk, bellek, ayarlar, anlık görüntü vb.) temsil eder. Bu dosya uzantılarını anlamak, özellikle yedekleme, taşıma, klonlama veya hata analizi gibi işlemler için kritik öneme sahiptir.

1. Ana VMware Dosya Uzantıları

.vmx — Sanal Makine Yapılandırma Dosyası

• Sanal makinenin “beyni” gibidir.
• Donanım konfigürasyon bilgilerini (CPU, RAM, disk, NIC, ISO bağlantıları vb.) içerir.
• Metin tabanlıdır, manuel olarak düzenlenebilir.

memsize = "8192"
numvcpus = "4"
ethernet0.connectionType = "bridged"

.vmdk — Sanal Disk Dosyası

• Sanal makinenin veri diskidir; işletim sistemi ve kullanıcı verileri burada saklanır.
• Gerçek bir fiziksel diskin sanal temsilidir.
• İki tiptir:
  • Flat VMDK: Tüm veriyi içeren büyük dosya (örnek: disk-flat.vmdk).
  • Descriptor VMDK: Flat dosyaya referans veren küçük metin dosyası (örnek: disk.vmdk).
• Snapshot alındığında delta dosyaları (*-delta.vmdk) oluşur.

.nvram — BIOS Ayar Dosyası

• Sanal makinenin BIOS/UEFI ayarlarını saklar.
• Fiziksel sistemlerdeki CMOS’un karşılığıdır.

.vmss — Suspend (Askıya Alma) Durumu Dosyası

• Sanal makine askıya alındığında RAM içeriğini kaydeder.
• Tekrar başlatıldığında, VM aynı noktadan devam eder.

.vmsn — Snapshot Durum Dosyası

• Snapshot sırasında RAM içeriğini ve işlem durumunu kaydeder.
• vmdk-delta dosyalarıyla birlikte, tam bir snapshot geri yüklemesi sağlar.

.vmsd — Snapshot Yönetim Dosyası

• Sanal makinedeki tüm snapshot’ların meta verilerini içerir.
• Snapshot silindiğinde veya birleştirildiğinde bu dosya güncellenir.

2. Yardımcı Dosya Uzantıları

.log — VMware Log Dosyaları

• VM’in çalışma geçmişini, hata mesajlarını ve sistem olaylarını kaydeder.
• Sorun giderme için kritik öneme sahiptir (vmware.log).

.vswp — Swap Dosyası

• VM’in yapılandırılmış belleği fiziksel RAM’e sığmadığında disk üzerindeki takas alanıdır.
• Performans analizi ve depolama planlamasında dikkate alınmalıdır.

.vmem — Bellek Dump Dosyası

• Snapshot veya suspend işlemi sırasında RAM içeriğini tam olarak kopyalar.
• Adli analizlerde ve hata çözümlemede kullanılabilir.

.iso — Sanal CD/DVD İmajı

• İşletim sistemi kurulum medyası veya sürücü seti olarak kullanılır.
• VMware doğrudan ISO dosyalarını CD/DVD sürücüsü olarak bağlayabilir.

3. Snapshot Mekanizması ve Dosya Etkileşimi

Snapshot alındığında:

• Ana .vmdk dosyası kilitlenir, delta (*-delta.vmdk) dosyaları yazma işlemleri için devreye girer.
• .vmsn ve .vmsd dosyaları oluşturulur.
• Snapshot silindiğinde, delta verileri ana diske birleştirilir.

Bu mekanizma, yanlış yönetilirse disk alanı hızla tükenebilir. Bu nedenle fazla snapshot biriktirmek önerilmez.

4. VMware Dosyalarının Konumu ve Yönetimi

VM dosyaları genellikle aşağıdaki dizin yapısında bulunur:

/vmfs/volumes/datastore1/VM_Adi/
├── VM_Adi.vmx
├── VM_Adi.vmdk
├── VM_Adi.nvram
├── vmware.log
└── snapshots/

vCenter veya ESXi CLI üzerinden:

• Dosya yönetimi (datastore browser),
• Snapshot silme/birleştirme,
• VM konfigürasyon yedekleme işlemleri yapılabilir.

VMware sanal makineleri, aslında birden fazla dosyadan oluşan karmaşık bir yapıdır.
Her dosya, sanal makinenin farklı bir bileşenini temsil eder. Bu uzantıların işlevlerini bilmek:

• Performans ve kapasite planlamasında doğru kararlar almayı,
• Yedekleme stratejilerini doğru kurmayı,
• Snapshot yönetimini optimize etmeyi sağlar.